ორმხრივი ურთიერთობები

საქართველოსა და შვედეთის სამეფოს ხანგრძლივი მჭიდრო და მეგობრული ურთიერთობები აკავშირებთ, რომელიც ჯერ კიდევ საქართველოს პირველი დემოკრატიული რესპუბლიკის პერიოდიდან იწყება. დიპლომატიური ურთიერთობები ქვეყნებს შორის დამყარდა 1918 წელს, რომელიც აღდგა1992 წლის 19 სექტემბერს.

2018 წელს შვედეთის სამეფოში საქართველოს დიპლომატიური მისიის დაარსების 100 წლის იუბილე აღინიშნა.

2022 წელს შესრულდა ორ ქვეყანას შორის დიპლომატიური ურთიერთობების აღდგენის 30 წლის იუბილე.

შვედეთის სამეფოში საქართველოს დიპლომატიური წარმომადგენლობა გაიხსნა 2006 წელს, ხოლო საქართველოში შვედეთის სამეფოს საელჩო - 2010 წელს.

საქართველოსა და შვედეთს შორის ჩამოყალიბებულია მრავალგანზომილებიანი თანამშრომლობა და პარტნიორული სახის ურთიერთობები, რომელიც ეფუძნება ურთიერთნდობას, საერთო ევროპულ და ევროატლანტიკურ ღირებულებებსა და ინტერესებს.

აღსანიშნავია ორმხრივი თანამშრომლობა პოლიტიკის, საპარლამენტთაშორისო, თავდაცვისა და სამართალდაცვით სფეროებში. განსაკუთრებით ღირებულია საერთაშორისო განვითარების სფეროში თანამშრომლობა „შვედეთის საერთაშორისო განვითარების სააგენტოსთან“ [SIDA]. საქართველო განსაკუთრებულად აფასებს შვედეთის, როგორც ერთ-ერთი ყველაზე მსხვილი დონორის, მრავალწლიან ჩართულობას ჩვენი ქვეყნის ინსტიტუციური და სოციალურ-ეკონომიკური მოდერნიზების პროცესში. 

ორი ქვეყნის ურთიერთობების მზარდ დინამიკას მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს უმაღლესი და მაღალი დონი ვიზიტები და რეგულარული სახის პოლიტიკური დიალოგი, როგორც აღმასრულებელ, ასევე საკანონმდებლო დონეზე. აღსანიშნავია 2023 წლის მარტში საქართველოს საგარეო საქმეთა მინისტრის ვიზიტი სტოკჰოლმში, ევროკავშირის საბჭოს შვედეთის თავმჯდომარეობის ფარგლებში. ასევე 2023 წლის მარტში, საქართველოს ოფიციალური ვიზიტით ეწვია შვედეთის სამეფო ტახტის მემკვიდრე - კრონპრინცესა ვიქტორია. ეს გახლდათ ისტორიული სახის ვიზიტი, ვინაიდან დამოუკიდებლობის აღდგენის შემდგომ პერიოდში, საქართველოს პირველად ეწვია ოფიციალური ვიზიტით ევროპული მონარქიების წარმომადგენელი. 

საქართველო დიდ მნიშვნელობას ანიჭებს შვედეთთან პოლიტიკური დიალოგის განვითარებას ასევე სხვადასხვა ნორდიულ რეგიონული ფორმატის ფარგლებში, საერთო ინტერესის მქონე სტრატეგიულ საკითხებზე. 

შვედეთი მტკიცედ უჭერს მხარს საქართველოს სუვერენიტეტსა და ტერიტორიულ მთლიანობას, ოკუპირებული ტერიტორიების არაღიარების პოლიტიკას, როგორც ორმხრივ, ასევე მრავალმხრივ დონეზე. განსაკუთრებულ აღნიშვნას იმსახურებს შვედური მხარის მონაწილეობა საქართველოში ევროკავშირის სადამკვირვებლო მისიაში [EUMM]. შვედეთი არის ერთ-ერთი ლიდერი მისიის მონაწილე ქვეყნებს შორის.

შვედეთი, როგორც „აღმოსავლეთ პარტნიორობის“ პროექტის თანაავტორი, განსაკუთრებულად უჭერს მხარს საქართველოს ევროკავშირში გაწევრიანებას და აქტიურად არის ჩართული ევროპული დღის წესრიგით გათვალისწინებული რეფორმების განხორციელების პროცესში. 

ორი ქვეყნის ურთიერთობებში მნიშვნელოვან როლს თამაშობს მჭიდრო თანამშრომლობა საკანონმდებლო დონეზე. ინტენსიურად ხორციელდება საპარლამენტო დელეგაციების ვიზიტების ურთიერთგაცვლა. ორივე ქვეყნის პარლამენტში მოქმედებს მეგობრობის ჯგუფები. აღსანიშნავია საქართველოს პარლამენტის თავმჯდომარის ოფიციალური ვიზიტი შვედეთის სამეფოში, 2022 წელს. შვედეთის პარლამენტის სპიკერი კი 2019 და 2017 წლებში ეწვია თბილისს.  

2009 წლიდან აქტიურად მიმდინარეობს თანამშრომლობა თავდაცვის სფეროში. ორი ქვეყნის თავდაცვის უწყებები თანამშრომლობენ ორმხრივი სამოქმედო გეგმის ფორმატში.

საქართველოსა და შვედეთს ასევე მჭიდრო  თანამშრომლობა აქვთ სამართალდაცვით სფეროში. 2017 წელს ხელი მოეწერა შეთანხმებას ორი ქვეყნის სამართალდამცავ უწყებებს შორის საპოლიციო სფეროში თანამშრომლობის გაძლიერების მიზნით. 2016 წლიდან სტოკჰოლმში საქართველოს საელჩოში მივლინებულია პოლიციის ატაშე, ხოლო 2017 წლიდან საქართველოში შვედეთის საელჩოში დანიშნულია მიგრაციის ოფიცერი [აკრედიტებულია ასევე სომხეთსა და აზერბაიჯანში].

მზარდი დინამიკით ხასიათდება ქვეყნებს შორის სავაჭრო-ეკონომიკური ურთიერთობები. შვედური კომპანიები სულ უფრო მეტად გამოხატავენ ინტერესს საქართველოს საინვესტიციო კლიმატისა და ბიზნეს გარემოს მიმართ. 2015 წლიდან საქართველოში მოქმედებს შვედეთი-საქართველოს სავაჭრო პალატა.

აღსანიშნავია ქვეყნებს შორის თანამშრომლობა განათლებისა და კულტურის მიმართულებით.

2023 წლის 7 მაისს, „ევროპის დღის“ ფარგლებში, ევროკავშირის საბჭოს შვედეთის თავმჯდომარეობის გათვალისწინებით,  თბილისში „შვედეთის დღე“ მოეწყო.

ქართულ-შვედურ პროექტებს აქტიურად აფინანსებს შვედეთის სამთავრობო სააგენტო „შვედური ინსტიტუტი“. იგი ყოველწლიურად გამოყოფს სტიპენდიებს ქართველი სტუდენტებისთვის შვედეთის უმაღლეს სასწავლებლებში სწავლის გაგრძელების მიზნით, ასევე, ქართველ ახალგაზრდებს სთავაზობს გრანტებს პროფესიული განვითარების კურსების გასავლელად.

„შვედური ინსტიტუტის“ მხარდაჭერით, 2015 წელს საქართველოში დაარსდა შვედეთში ქართველ კურსდამთავრებულთა ქსელი, რომელიც დღემდე აქტიური საქმიანობით გამოირჩევა.

თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში გახსნილია სკანდინავისტიკის ცენტრი, სადაც შვედური ენა ისწავლება. შვედეთის მალმოს უნივერსიტეტში კი მოქმედებს ქართული ენის შემსწავლელი კურსები, ასევე, კავკასიის შემსწავლელი ცენტრი. ქართულენოვანი ლიტერატურის კუთხე ფუნქციონირებს სტოკჰოლმის საერთაშორისო ბიბლიოთეკაში.

წარმატებით თანამშრომლობენ სტოკჰოლმის ბიზნეს-ისტორიის ცენტრი და საქართველოს ძმები ნობელების სახელობის მუზეუმი.

ამასთან, ხაზგასასმელია თანამშრომლობა ადგილობრივი თვითმმართველობების დონეზე. დაძმობილებული ქალაქებია: ამბროლაური და ვერმლანდი [2000 წლიდან]; ფოთი და ოსტაჰამარი [2007 წლიდან]; რუსთავი და კირუნა [2007 წლიდან]. ასევე, 2006 წლიდან მიმდინარეობს თანამშრომლობა სეფლესა და თელავს შორის.

საქართველოსა და შვედეთს შორის გაფორმებულია რიგი სამართლებრივი შეთანხმებები, რომელიც მოიცავს სამართალდაცვით, ეკონომიკის, საერთაშორისო განვითარების, გარემოს დაცვისა და სხვა სფეროებს. 

შვედეთის სამეფოს საელჩო საქართველოში
შვედეთის სამეფოს საგარეო საქმეთა სამინისტრო
შვედეთის სამეფოს მთავრობა
შვედეთის სამეფოს პარლამენტი [რიკსდაგი]

შვედეთის სამეფო ოჯახი